Rabu, 11 Desember 2013

Panyandra




Panyandra yaiku unen – unen saemper pepindhan kang surasane mawa tetandingan sarta ngemu teges mirip utawa memper. Kang dicandra baba becike lan mengku ngalem kaendahan, kayata kahananing manungsa, kahanane sata kewan, kahanane tetuwuhan, kahanane alam lsp.
A. CANDRANENG MANUNGSA ( PERANGANENG AWAK )
 Alise : nanggal sapisan
 Astane : nggandewa gadhing
 Athi-athine : ngudhup turi
Awake : ramping
Bangkekane : nawon kemit
Bathuke : nyela cendhane
Bokonge : manjang ngilang
Brengose : nglaler menclok, nguler keket
Cahyane : ngalentrih, sumunu, sumunar
Dedege : ngringin sungsang
Drijine : mucuk ri
Eseme : pahit madu, kaya madu, pinastika
Godheke : simbar rumembun
Gulune : ngolan-olan, ngelung gadung
Idepe : tumenga ing tawang
Irunge : mbangir, kencana pinantar, ngudup mlati
Jangkahe : njalak njrinjing
Jempolane : ngendas ula
Kempole : ngembang pudhak, nyikil/nyutang walang
Lakune : mager timun, macan luwe
Lambehane : mblarak sempal, merak kasimpir, nyigar jambe
Lambene : nggula satemplik, manggis karengat
Lengene : nggandhewa pinentang
Mripate : ndamar kanginan, blalak-blalak, bawang sabungkul
Netrane : liyep alindri
Pakulitane : ireng manis, ngulit langsep
Pamulune : prada binabar, ambengle kiris
Pawakane : ramping, gagah pidegsa
Pipine : duren sajuring
Polatane : ruruh jatmika
Praene : sumunar
Pundhake : nraju mas
Pupune : mukang gangsir
Rambute : ngembang bakung, ngandan-andan
Sinome : mbibis mabur, micis wuncar
Slirane : sedhet singset
Solahe : merak ati
Susune : nyengkir gading
Swarane : ngombak banyu
Tangane : nggendewa pinentang
Tungkake : bunder lir jinangka
Untune : miji timun, ngelar kombang
Ulate : sumeh / sumunar
Wange : nyangkal putung, ngungkal gerang
Watake : andhap asor
Wentise : ndamen meteng, mukang gangsir

  B. CANDRA SOLAH BAWA ( TANDANG GAWE )
Lakune kaya macan luwe.
Pangamuke kaya bantheng ketaton.
Swarane kaya mbelah – mbelahna bumi.
Lambeane mblarak sempal.

C. CANDRANENG WONG NESU
Talingan sir sinebit
Idep mangada – ada
Angga mubal dahana

D. CANDRANENG WONG NESU
Eka padmi sari
Dwi amartani
Tri kawula busana
Catur wanara rukem
Nawa gra lupa
Panca sura panggah
Dasa yaksa wangke

E. CANDRANING MANGSA ( KAANANING ALAM )
Satya murca ing embanan = candrane mangsa kasa. Tegese : Wiwit wit – witan padha brindhil
Bantala rengka = candrane mangsa karo. Tegese : lemah – lemah padha nela ( mlethek )
Suta manut bapa = crandrane mangsa ketelu. Tegese : wit gembili ( gadhung ) padha mrambat.
4. Waspa kumembenng jroning kalbu = candrane mangsa kapat. Tegese : tuk – tuk padha pipet ( bumpet )
5. Pancuran mas semawur ing jagat = candrane mangsa kalima. Tegese : wiwit akeh udan
6. Rasa mulya kasucen = candrane mangsa kanem. Tegese : ungsum who – wohan mirasa
7. Wisa kentar ing maruta = candrane mangsa kapitu. Tegese : akeh lelara
8. Ajrah jroning kayun = candrane mangsa kawolu. Tegese : mangsane kucing gandhik
9. Wedharing wacana mulya = candrane mangsa kasongo. Tegese : mangsane gareng muni, gangsir ngenthir
10. Gedhong minep jroning kalbu = candrane mangsa sepuluh. Tegese : akeh kewan meteng, manuk ngendhok
11. Sotya sinara wedi = candrane mangsa sada. Tegese : mangsane manuk gloloh
12. Tirta sah saking sasana = candrane mangsa desta. Tegese : mangsa pedhidhing utawa adhem

19 komentar:

  1. Kalau netrane... itu blalak blalak bisa tidak? soalnya di papan tidak kelihatan, terima kasih.

    BalasHapus
  2. Kalau netrane... itu blalak blalak bisa tidak? soalnya di papan tidak kelihatan, terima kasih.

    BalasHapus
  3. Kalau yang jaja mengkap bang mawinga winga itu artinya apa ya

    BalasHapus
  4. Ayoo tulis lagi Kak, mana blognya yang baru....semangat nggih..
    salam

    BalasHapus
  5. Kak kok nga' ada "kulite" ?

    BalasHapus
  6. Kentole mana kak .. besok b.jawa

    BalasHapus
  7. Panyandra ne janggut e ....nopo ya?

    BalasHapus
  8. Thank you
    I love you to
    I like to
    Nooooo

    BalasHapus
  9. Thank you,ini sangat membantu sekali🙏😊😀♥️

    BalasHapus
  10. Kalau,
    "Panyandra klebu jinising basa?"
    Itu jawabannya apa ya kak?

    BalasHapus
  11. sapa kang asring migunkake teks kasebut?

    BalasHapus